Biblical: a state or feeling of shame: རང་གི་ངོ་ཚ་བའི་དཔལ་ངོམ་པར་བྱེད་དོ། their glory is their shame (Phil. 3:19), ཁོ་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཁོ་དང་མ་འགྲོགས་ཤིག do not associate with him, in order that he may feel ashamed (2 Thes. 3:14).
Buddhist: 1) a sense of shame ངོ་ཚ་ཤེས་པ། or propriety is counted as a virtue that keeps one from inappropriate actions for fear of being exposed and losing face (KBT 16), ངོ་ཚ་བའི་འདོད་ཆགས། shameful lusts (Rom. 1:26). By contrast, shamelessness ངོ་ཚ་མེད་པ། and non-embarrassment ཁྲེལ་མེད་པ། are counted as secondary afflictions ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ། to be overcome; 2) in modern usage, ངོ་ཚ། may be simply a sense of embarrassment or a loss of face: གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞོན་ནུ་ལ་ལས་རྐང་འཁོར་འཁོར་གསུམ་ཅན་གཏོང་བ་ནི་གཞན་ལས་དམན་པ་དང་ངོ་ཚ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། some young people felt work as a pedicab driver was demeaning and a loss of face (SLR 11).
Proverbs: རང་འདོད་ཅན་གྱི་མི་ལ་ངོ་ཚ་མེད། selfish people have no sense of shame (KPU 8).
[var. སྐྱེངས། ཁ་སྐྱེངས།] p. སྐྱེངས།
Biblical: to be ashamed: མཁས་པ་སྐྱེང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླུན་པོ་འདམས། chose the foolish things of the world to shame the wise (1 Cor. 1:27-9), ཁོང་ལ་དད་རྣམས་སྐྱེངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། the one who trusts in him will never be put to shame (Rom. 9:33), རྒོལ་མཁན་ལ་ང་ཚོར་གཏམ་ངན་སྨྲ་རྒྱུ་མེད་པས་སྐྱེངས་པར་འགྱུར་རོ། those who oppose you may be ashamed because they have nothing bad to say about us (Tit. 2:8).
[hon. ཐུགས་ཁྲེལ།]
Biblical: shame, aversion: མ་ཤི་ཀ་པ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ན། མི་ཁྲེལ་བར་མིང་དེའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ལ་བསྟོད་པ་ཕུལ་ཞིག if you suffer as a Christian, do not be ashamed, but praise God that you bear that name (1 Pet. 4:16), དེ་ཚོའི་དཀོན་མཆོག་ཅེས་ཞུ་ཡང་ཐུགས་མི་ཁྲེལ་ལོ། God is not ashamed to be called their God (Heb. 11:16).
Buddhist: ཁྲེལ་ཡོད་པ། embarrassment, is similar to ངོ་ཚ་ཤེས་པ། a sense of shame that prevents inappropriate action for fear of social disapproval (KBT 16-17); propriety, modesty; one of the so-called འཕགས་པའི་ནོར་བདུན། or seven noble treasures (SGN 16). One who lacks this quality is called a ཁྲེལ་མེད་པ་མ་རབས་ཆེ་བ་ཞིག a shameless scoundrel (TRC 331).
Biblical: bashfulness, modesty, or shame: ཁོང་དེ་དག་གི་དཀོན་མཆོག་ཅེས་ཟེར་བ་ལ་ཐུགས་མ་འཛེམ་མོ། God is not ashamed to be called their God (Heb. 11:16 SV).
Secular: འཛེམ་དོགས་མེད་པ། immodest, shameless (SBC-1, 64).
[lit. down + throw] p. ཕབ། f. དབབ། imp. ཕོབ།
Biblical: to put to shame, humiliate, abuse: དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོའི་མགོ་ལ་རྡུང་ཞིང་དམའ་འབེབས་བྱས་སོ། they struck this man on the head and treated him shamefully (Mar. 12:4).