Biblical: 1) morally perfect, faultless: ཡབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལགས་པ་ལྟར། as the Father is perfect (Mt. 5:48), བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དེའི་ཤེས་བཟང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱེད་མི་ཐུབ། unable to clear the conscience of the worshipper (Heb. 9:9); 2) whole, complete: ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འདོད་ན། if you want to be perfect (Mt. 19:21), ཁོང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས། from [God's] fullness or completeness (Jn. 1:16), ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པའི་ཚེ། when perfection comes (1 Cor. 13:10), སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མཛད་པ། made perfect through suffering (Heb. 2:10).
Buddhist: 1) absolute perfection, a characteristic of an enlightened being who has perfection in strength, wealth, knowledge, or other fields (KTM). Lists of perfections include the ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུམ། the three perfect accomplishments (TRI 172) and the ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྔ། the five perfections: the Buddha's perfect dharma, perfect time, perfect teaching, perfect location or dwelling, and perfect cycle of existence (KTM); 2) whole or complete: འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་འབྱུང་བ། to achieve the goal of [complete] human happiness (DLP 6), ཁྲིམས་གཞུང་ལྡན་ན་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། if there is the rule of law, happiness is complete (KPU 10), ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས། a well-rounded education (KPU 28), གནའ་བོའི་བཟོ་སྐྲུན་གྱི་ཉམས་མྱོང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ། rich experience in [studying] ancient structures (MHP 10); 3) noble or excellent: ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔ། the five excellences (CNG 63), རང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། the noble aims of oneself and others (TRC 74); 4) in colloquial usage, good or desirable: ལྷ་དང་མིའི་ལུས་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག the desirable body of a god or a man (TRC 165), ལྷ་དང་མིའི་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། the desirable happiness of humans and gods (TRC 226).
Biblical: finished, completed, or perfect: རྟག་ཏུ་རྫོགས་པའི་སྲས། the Son, who has been made perfect forever (Heb. 7:28 SV), རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཆོས་དྲང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཉིད་རྣམས། the spirits of righteous men made perfect (Heb. 12:23 SV), བྱམས་པ་རྫོགས་པར་གྱུར་པས་འཇིགས་པ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འདོན་ནོ། perfect love drives out fear (1 Jn. 4:18 SV).
Buddhist: 1) perfection: རྫོགས་པ་ཆེན་པོ། great perfection (TRI 226), བསྐྱེད་རིམ་པ་ཟེར་བ་དང་རྫོགས་རིམ་པ་ཟེར་བ་ཁག་གཉིས་ཡོད་པ་རེད། there are both developing stage practitioners and perfection stage practitioners [in the tantra college] (TRC 51), མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྒོ་ནས། by means of his own perfection of the qualities of wisdom, compassion, and power (TRC 73), དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་གྱི་སྟོབས་ཡོངས་རྫོགས་ལྡན་ཡང་། even though one has perfected the powers of attentiveness and introspective awareness (TRC 201); 2) complete, whole, entire: རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་ལས། the work of completely destroying all nuclear weapons (DLP 7), འགྲོ་བ་མིའི་ཁྱིམ་ཚང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། the whole family of man (DLP 12), རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། complete Buddhahood (GSL 12); 3) fulfilled, accomplished: དངོས་གཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། when the four are fulfilled (TRC 242), འདོད་པ་མ་རྫོགས་པར། [his] desire not being fulfilled (TRC 260), དབང་བཞི་རྫོགས། the four empowerments are complete (HTE 184); 4) finished, run out, exhausted: ལས་བཟང་པོའི་འབྲས་བུ་རྫོགས། the result of his former good karma was finished (TRC 260), དུས་ཚོད་རྫོགས་པ་ཡིན། time has run out (SGN 22), ཟ་ཡ་ཚང་མ་རྫོགས་ནས། when the food ran out (DPD).
Cognates: ཡོངས་རྫོགས། [lit. all + whole] all, entire: དེ་དག་ཡོངས་རྫོགས་དགོས་པ་ཡིན། the world needs them all (DLP 21), ཆོས་ལུགས་ཡོངས་རྫོགས། all religions (DLP 21), གཟུགས་པོ་ཡོངས་རྫོགས་རྨ་ཡིས་ཁྱབ་པའི་མི། a man whose whole body was covered with sores (SGN 6), རང་གི་སྐུ་ལུས་ཡོངས་རྫོགས་ཀེང་རུས་ལྟ་བུར་གྱུར་ཀྱང་། though his whole body became like a skeleton (SGN 9).
Biblical: actual, real; perfect in the sense of fully realized: ཡང་དག་པར་མཐུན་པ། perfect unity (Col. 3:14), ཡང་དག་པའི་བྱམས་པས་འཇིགས་པ་ཕྱིར་སྐྲོད། perfect love drives out fear (1 Jn. 4:18).
Buddhist: 1) [lit. completely pure] perfect as applied to religious persons and qualities; completely and totally perfect: སྟོན་པ་ཡང་དག་པ། the perfect teacher [i.e. the Buddha] (TRC 73), ཟླ་གྲོགས་ཡང་དག་པ། the perfect religious companion (TRC 73), ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས། perfect wisdom (KBT 45), ཡང་དག་པར་སྤོང་བ། four perfect abandonments (KBT 51), ཡང་དག་བྱང་ཆུབ། perfect enlightenment (KBT 58); 2) completely true, right or perfectly correct: ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ། right view, ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ། right thought, ཡང་དག་པའི་ངག right speech (KBT 43), ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ། correct conventional truth (KBT 43); 3) pure: རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པ། pure reasons (KTM), བསམ་ཚུལ་ཡང་དག་པ། a way of thinking which is pure (KTM).
Biblical: thorough, complete, perfect: དེ་ནི་ཐོབ་ཟིན་པ་དང་ང་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན་ལ་མ་ཡིན། not that I have already obtained all this, or have already been made perfect (Phil. 3:12), མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་པའི་དྲང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཉིད། the spirits of righteous men made perfect (Heb. 12:23).
Buddhist: 1) perfection: མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ། the path of perfection (KBT 64), used especially of the perfection of the Buddhas and their perfect qualities: ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡེ་ཤེས། the perfect knowledge that directly perceives all objects (TRC 74), ནུས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ། unlimited powers (TRC 318), རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས། a Buddha who attains the goals of himself and others (TRC 318), སྦྱིན་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན། the meaning of the perfection of giving (TRC 346), ཚུལ་ཁྲིམས་མཐར་ཕྱིན། the perfection of lawful conduct (TRC 347), མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། they attain nirvana (HSU 168); 2) to graduate from school, complete one's education: སློབ་གྲྭ་ནས་མཐར་ཕྱིན་བ། graduating from school (KTM), ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་སློབ་དགོས། one must study to be perfect in knowledge (KTM), ཁོང་ཚོ་གསུམ་གྱིས་རྒྱ་གར་ལ་སློབ་སྦྱོང་མཐར་ཕྱིན་གནང་། those three completed their studies in India (TRC 116), ལམ་སྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་དགོས། one must complete meditation on the path (TRC 164); 3) to pass beyond, with strong implications of passing into perfection, attaining Buddhahood or nirvana: མི་ཚེ་མཐར་ཕྱིན་པ། passing beyond human life (KTM).
Cognates: མཐར་ཕྱིན་པ་བྱེད་པ། to perfect: ཆོས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་མཐར་ཕྱིན་པ་བྱེད་པ་ལ། in order to perfect one's practice of the doctrine (TRC 164).
Biblical: to have achieved perfection, wholeness, or completion: དཀོན་མཆོག་ལ་འཇིགས་ཤིང་དམ་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་ཤོག perfecting holiness out of reverence for God (2 Cor. 7:1), མི་རེ་རེ་མ་ཤི་ཀ་པ་ཕུལ་ཏུ་འབྱུང་བ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། so that we may present everyone perfect in Christ (Col. 1:28), གུར་མཆོག་ཆེ་ཞིང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གུར་མཆོག the greater and more perfect tabernacle (Heb. 9:11), ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། [he] is a perfect man (Jas. 3:2).
Buddhist: to achieve perfection in a given field or area, as opposed to ཕུན་སུམ་ཚོག་པ། which is to achieve perfection in all areas of life (KTM). The Tibetan translation of Atisha's personal name is ཕུལ་བྱུང་། achieved excellence (KTM).